Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen is een van de tien federale wetenschappelijke instellingen die van het federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) afhangen. Het doet intensief aan wetenschappelijk onderzoek, vervult diensten van openbaar nut en staat voor iedereen open via het Museum voor Natuurwetenschappen.
In het KBIN is één persoon op drie een wetenschapper. Het wetenschappelijke personeel omvat voornamelijk biologen, paleontologen en geologen, maar ook oceanografen, antropologen, archeologen, geografen, fysici, bio-ingenieurs en wiskundigen. Dit laat toe multidisciplinair onderzoek te verrichten. Het onderzoek situeert zich in de volgende onderzoeksdomeinen:
Het KBIN zorgt voor wetenschappelijke expertise voor de internationale verbintenissen van België aangaande milieubescherming. Het ontwikkelt instrumenten en methodes voor de opvolging van natuurlijke, landgebonden of mariene milieus. Het levert nuttig advies voor de uitwerking van nationale en Europese maatregelen voor de bescherming en het behoud van natuurgebieden en van de biodiversiteit.
Met 37 miljoen bewaarde specimens als Belgisch erfgoed van universele reikwijdte zijn de verzamelingen van het KBIN vóór alles een referentie en een onderzoeksinstrument. Wat zijn collecties betreft, moet het KBIN op Europees niveau enkel het Natural History Museum (Londen) en het Musée national d’histoire naturelle (Parijs ) laten voorgaan. Het heeft dan ook het Europese label ‘Grote Onderzoeksinfrastructuur’ gekregen, en wetenschappers van over heel de wereld krijgen de kans om de wetenschappelijke collecties te bestuderen.
Het KBIN werkt aan een ambitieus programma om zijn collecties te digitaliseren en heeft daarvoor het open-source besturingssysteem DaRWIN ontwikkeld. Dit besturingssysteem maakt het mogelijk om alle gegevens van om het even welke specimens te coderen.
Het Museum voor Natuurwetenschappen is het deel van het KBIN dat zichtbaar is voor het grote publiek. Het beslaat 16 000 m² aan permanente zalen, zalen voor tijdelijke tentoonstellingen en educatieve ateliers, en onthaalt elk jaar zo’n 300 000 bezoekers, waarvan ongeveer 30 % schoolgroepen zijn.
Het is wereldwijd gekend voor zijn Galerij van de Dinosauriërs, de grootste van Europa. Het Museum heeft een leidersrol op het vlak van promotie en verspreiding van de wetenschappelijke cultuur, zowel binnen als buiten zijn muren, in het bijzonder door middel van tentoonstellingen en reizende animaties. Het blijft zich met een ambitieuze en vooruitstrevende renovatie inzetten voor een gezelliger museum dat altijd beter aan de verwachtingen van de maatschappij voldoet en resoluut gericht is op het promoten van een respectvolle benadering van de natuur.
