Arkhane is het authentieke fossiele skelet van een nieuwe soort Allosaurus, een roofdino die zo’n 155 miljoen jaar geleden (bovenjura) op aarde rondliep. Het is voor 70% compleet en 8,7 meter lang. In wereldpremière in onze Galerij van de Evolutie.

Het fossiele skelet werd in 2014 opgegraven op een vindplaats in Barnum-Kaycee in de Amerikaanse staat Wyoming. Het komt uit de Morrisonformatie, die al heel wat dinosaurusfossielen uit het juratijdperk heeft opgeleverd. Toch is het uitzonderlijk dat een dinosaurusskelet voor 70% compleet is.

Arkhane, een samenvoeging van arcanus in het Latijn (raadselachtig, geheim) en Genghis Khan (de machtige veroveraar), is 8,7 meter lang en 2,6 meter hoog en was een geduchte rover. Hij was een vleeseter – daarvan getuigen zijn scherpe tanden en klauwen –, liep op zijn achterpoten en kon wel 30 tot 55 kilometer per uur rennen.

Het skelet is in het Museum terechtgekomen dankzij een gepassioneerd privéverzamelaar – een beginner in het verzamelen van fossielen – die anoniem wenst te blijven. Hij kocht het fossiel op een veiling in Parijs. Hij wou een analyse van het specimen en wil het ook aan zoveel mogelijk mensen tonen. Zes maanden lang onderzocht onze paleontoloog Pascal Godefroit Arkhane. Dit zijn zijn bevindingen:

Dit specimen behoort vast en zeker tot het genus Allosaurus

De schedel heeft het typische opvallende profiel van de allosauriërs, met een – vermoedelijk gehoornd – benig uitsteeksel boven de oogkas (bij het traanbeen).

Allosauriërs zijn toppredatoren van de bovenjura in Noord-Amerika: 60 % van de theropoden van de Morrisonformatie behoren tot het genus Allosaurus. Hun prooien waren sauropoden (Diplodocus, Apatosaurus, Brachiosaurus, Camarasaurus …), ornithopoden (onder andere Nanosaurus) en Stegosauridae, zelfs nu en dan andere rovers.

Het genus Allosaurus omvat tegenwoordig: A. fragilis (waarvan 60 min of meer volledige skeletten bekend zijn), A. maximus en ‘A. jimmadseni’ (waarvan een bijna volledig specimen en een schedel bekend zijn), allemaal uit de Morrisonformatie, en dan nog A. europaeus, de allosauriër die in de Portugese vindplaats Porto Novo ontdekt is.

Het is zeker geen Allosaurus fragilis maar een nieuwe soort

Dit blijkt uit verschillende anatomische kenmerken, zoals:

• het heel fijne onderkaakbeen, met tandjes die veel kleiner zijn dan die van de bovenkaak;
• de klauw van de eerste vinger, die verhoudingsgewijs veel massiever is dan die van Allosaurus fragilis;
• het schaambeen – met een punt in de vorm van een voet –, dat kleiner is dan dat van Allosaurus fragilis, maar dan weer een bredere basis heeft;
• de hoek van de kop van het dijbeen, die groter is dan bij Allosaurus fragilis.

Arkhane en ‘Allosaurus jimmadseni’ stammen uit hetzelfde tijdperk (Kimmeridgien, 152-157 jaar geleden); ze zijn iets ouder dan A. fragilis, die in het bovenste deel van de Morrisonformatie voorkomt.

In tegenstelling tot Big Al, een andere beroemde allosauriër, vertoont Arkhane geen overduidelijke sporen van verwondingen (herstelde breuken …) of ziekte. We weten dus niet waaraan hij stierf.

Je kunt Arkhane bewonderen in de Galerij van de Evolutie, in het deel over het juratijdperk. In dat stuk waren tot nu toe alleen mariene dieren te zien, dus we zijn blij dat we bijna twee jaar lang dit indrukwekkende landroofdier kunnen tonen.