De beelden van ESA-satelliet Sentinel-2A zijn erg geschikt voor marien onderzoek. Dat zegt bio-ingenieur Dimitry Van der Zande van ons Instituut, die in Milaan de allereerste beelden ging presenteren. Hoewel de in juni gelanceerde satelliet oorspronkelijk ontwikkeld is voor observatie van land, openen zich nu ook mogelijkheden voor onderzoek in kustgebieden.
Op 23 juni werd de nieuwe Europese Sentinel-2A-satelliet gelanceerd vanaf Europa’s Spaceport in Frans Guyana. Het is de tweede satelliet van het Europese Copernicus-programma voor aardobservatie. In 2016 wordt Sentinel-2B gelanceerd en samen zullen de satellieten om de vijf dagen beelden maken van de hele aarde, tot op tien meter nauwkeurig. De satellieten nemen ook kleuren waar. Daardoor kunnen onderzoekers onder meer veranderingen in landschappen en in vegetatie observeren. Maar ook mariene wetenschappers zien toepassingen.
Kustwateren bestuderen
Enkele experts kregen in Milaan toegang tot de eerste beelden van Sentinel-2A en bespraken een scala aan mogelijke operationele en wetenschappelijke toepassingen. Zo kan Sentinel-2 de natuurlijke rijkdommen beter helpen beheren door het verschil in land- en watermassa’s in de tijd te observeren. ‘Daarnaast zullen de satellieten ook de waterkwaliteit van de zeeën monitoren’, zegt Dimitry Van der Zande van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN). ‘De eerste beelden van Sentinel-2A – die zelfs nog niet helemaal gekalibreerd is – hebben veel potentieel om het sedimenttransport in de Belgische kust- en binnenwateren in kaart te brengen.’
Windmolens in Noordzee
Europa wil tegen 2020 20 procent van zijn energie uit duurzame bronnen te halen. Om die ambitie waar te maken hebben verschillende landen in de Noordzee windmolenparken geïnstalleerd. Daarvoor is een milieueffectenrapport en -beoordeling nodig. ‘Met de hogeresolutiefoto’s van satellieten als Sentinel-2A en Landsat-8 is het nu mogelijk om die windmolenparken ook vanuit de ruimte te bekijken en de waterkwaliteit rond de turbines te monitoren’, zegt Van der Zande. Het windmolenpark van C-Power op de Thorntonbank - 28 km verwijderd van de kust van Zeebrugge - werd geselecteerd als testgebied voor de nieuwe generatie sensoren die satellieten zoals Sentinel-2 aan boord heeft. De data van de nieuwe satelliet zullen helpen om milieuveranderingen rond het windmolenpark op te volgen. Ze vervolledigen ook de gegevens van het radiometrisch systeem dat het KBIN in 2014 installeerde op het MOW1-platform (vlak voor de kust van Zeebrugge), en ze zullen worden geïntegreerd in het AERONET-OC-netwerk.
Baggerwerken
Met de hoge resolutiebeelden kunnen ook baggerwerken worden opgevolgd. Het baggeren van havens en vaarroutes is essentieel voor de scheepvaart en de economie en moet dus in het oog gehouden worden. Een beeld dat Sentinel-2A nam van de haven van Zeebrugge toont schepen, hun kielzog en ook het gedumpte gebaggerde materiaal van de havens. ‘Je kunt zelfs zien hoe sediment de haven binnenstroomt’, zegt Van der Zande. ‘Dit beeld is bijzonder interessant voor ingenieurs en wetenschappers die modellen ontwikkelen om het sedimenttransport in en rond de havens beter te begrijpen. Dit soort gegevens zullen heel waardevol zijn om transportmodellen te valideren en om baggerwerken te verbeteren.’
Klik op foto bovenaan om er meer te zien
