Ze was een pionier in de insectenkunde, ontdekkingsreiziger en kunstenares. Haar werk inspireerde Linnaeus en Goethe, en stond in de boekenkast van Peter De Grote. Uitgeverij Lannoo blaast het meesterwerk Metamorphosis Insectorum Surinamensium van de 17^de eeuwse Maria Sibylla Merian nieuw leven in met een facsimile. Een origineel exemplaar uit 1705 wordt nog tot 28 oktober tentoongesteld in ons Museum.

’Een natuuronderzoeker die tevens de grootste planten- en insectenschilder was die ooit heeft geleefd.’ Redmond O’Hanlon, Brits auteur en reiziger, is fan van de 17^de-eeuwse schilder en naturalist Maria Sibylla Merian. Dr. Marieke van Delft, conservator Oude Drukken van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag en redacteur van de facsimile, is al even enthousiast: ’Een eerste druk van het boek, die in onze collectie ligt, is een van onze absolute topstukken.’

Maria Sibylla Merian werd in 1647 geboren in Frankfurt. Haar vader, de graveur Matthäus Merian, stierf toen ze drie jaar oud was. Haar moeder hertrouwde met schilder Jacob Marrel, en Merian groeide op in zijn atelier. Ze leerde schilderen met waterverf, dat in die tijd ‘vrouwelijker’ geacht werd dan olieverf. Al op jonge leeftijd raakte ze gefascineerd door de insecten en planten die ze moest verzamelen voor haar stiefvaders stillevens: het duurde niet lang of ze begon aan een persoonlijke rupsenverzameling. Op een wetenschappelijke manier legde ze in tekst en beeld vast hoe de rupsen tot vlinders transformeren.

Naslagwerk voor Linnaeus

Toen ze 52 was, trok Merian met haar jongste van twee dochters naar Suriname. Daar legde ze haar verwondering over de tropische fauna en flora vast. Tot 1701, want toen keerde het duo overhaast terug naar de woonplaats in Amsterdam. Maria had een tropenziekte opgelopen. Ze namen dozen vol aantekeningen en geprepareerde insecten mee.

Het resultaat van de avontuurlijke reis kwam er in 1705. Metamorphosis Insectorum Surinamensium is een verbluffend werk met prachtige kleurplaten, waarop insecten en planten op ware grootte zijn afgebeeld. De invloed van Verandering der Surinaamsche Insecten (de Nederlandse titel van het werk) bleek groot: de wereldberoemde Zweedse naturalist Carl Linnaeus,  vader van de formele zoölogische naamgeving, gebruikte het enkele decennia later intensief als bron.

Aan de vooravond van de 300^ste verjaardag van haar sterfdag verschijnt nu een prachtige facsimile op ware grootte. Het werk wordt voorafgegaan door essays over Merians werk en leven, en bevat een exhaustieve index van alle planten en insecten in haar tekeningen.

Je kan dit prachtige insectenboek van Maria Sibylla Merian in huis halen voor €89 in plaats van €119, met gratis verzending. Surf naar de webshop van Lannoo, stop het boek in je winkelmandje en voeg daar de kortingscode ‘dinomuseum’ toe. Meer informatie over het boek vind je op www.sibyllamerian.com.