In november 2001 keurde het Europese Ruimteagentschap ESA (European Space Agency) het vijfjaren-programma GSE (GMES Service Element) goed, dat gewijd is aan de wereldwijde opvolging van milieu en veiligheid (GMES – Global Monitoring for Environment and Security).
Het GSE heeft tot doel om beleidsondersteunende informatie beschikbaar te stellen, die hoofdzakelijk, maar niet uitsluitend, ingewonnen wordt door middel van verschillende aardobservatietechnieken. De eindgebruikers van GSE zullen een sleutelrol kunnen spelen in de overgang van de huidige aardobservatiesatellieten naar toekomstige Europese systemen die vitale informatie zullen leveren over globale milieu- en veiligheidsaspecten.
GMES is een beslissingsondersteunend systeem voor overheidsdiensten en beleidsverantwoordelijken. Activiteiten omvatten verwerving, verwerking en verspreiding (door de nationale geologische diensten) van informatie over de toestand van het milieu en over natuurlijke en andere risico's. Binnen Europa zal GMES, via de nationale geologische diensten, aan de regionale diensten informatie beschikbaar stellen over ontwikkeling, transport, landbouw, natuurlijke rijkdommen en duurzaam verbruik. GMES kan ook aan lokale overheden ondersteuning verlenen in verband met geomilieu (geoenvironment).
Het programma Terrafirma wordt gecoördineerd door Nigel Press Associates (NPA in het VK), en vormt één van de tien diensten die ondersteuning verlenen aan het ESA-GMES-programma. Terrafirma (fase 1 – 2003-2005) wil zijn activiteiten consolideren in een tweede fase van 3 jaar (2006-2008). Dit pan-Europese initiatief stelt zich tot doel, informatie te verstrekken met betrekking tot grondbewegingen en de hieraan verbonden risico's, en deze informatie via de nationale geologische diensten te verspreiden. (* Deze pagina opent in een nieuw venster)
Op 13 mei 2004 ondertekende de Belgische Geologische Dienst een akkoord met Terrafirma. In 2004 (Terrafirma – fase I) ontving de Belgische Geologische Dienst de eerste te bestuderen zone in België, zijnde Brussel en omgeving. De digitale verwerking van de radarbeelden werd uitgevoerd door Tele-Rilevemento-Europa (een spin-off van de polytechnische faculteit van Milaan). In 2006 (Terrafirma - fase II) werden de radarbeelden van de tweede zone, die Luik-Visé-Maastricht en een deel van de Kempen omvat, door de groep NPA bewerkt.
De radarbeelden van de Europese satellieten (ERS1, ERS2 en Envisat) die in het programma Terrafirma worden gebruikt, zijn afkomstig uit de duizenden beelden die door het Europese Ruimteagentschap sinds 1992 werden gearchiveerd.
Satellietgegevens maken het mogelijk om grondbewegingen van enkele millimeters waar te nemen. De radarinterferometrie technologie is door de Belgische Geologische Dienst gebruikt om grondbewegingen in kaart te brengen, met name in stedelijke gebieden en nabij historische mijnsites.