Doelstelling

Er is een groeiende wetenschappelijke consensus dat de CO2 uitstoot door verbranding van fossiele brandstoffen kan bijdragen tot een toename van het broeikaseffect en dat menselijke invloed op het klimaat ongewenst is. 
De Belgische overheid heeft daarom het Kyoto protocol geratificeerd en zich geëngageerd om tegen 2008-2012 de CO2-uitstoot in België met 7,5% te verminderen t.o.v. het referentiejaar 1990. 
Dit betekent een vermindering met 25 miljoen ton, daar waar de industriële sectoren die voor emissiereducties in aanmerking komen gezamenlijk 55 miljoen ton per jaar voortbrengen. Een te zware opgave voor het huidig beleid, dat gericht is op rationeel energiegebruik en verhoogde energie-efficiëntie, hernieuwbare energiebronnen (werkelijk aandeel in de Belgische energieproductie amper 1%, het laagste percentage in Europa), vermindering van de koolstofintensiteit (door overschakeling van steenkool op aardgas dat minder CO2 vrijgeeft bij verbranding), waarbovenop de geleidelijke afbouw van de kerncentrales komt. Daarom zal opvang en berging van CO2 weldra een onvermijdelijke optie worden. 
De BGD wil hiertoe bijdragen door studie van het potentieel voor berging van CO2 in de Belgische ondergrond.

Realisatie

In het kader van het GESTCO project, opgezet door EuroGeoSurveys, en in samenwerking met VITO werden ondergrondse reservoirgesteenten voor berging van CO2 onderzocht. Geschikte reservoirs zijn bijvoorbeeld diepe verzilte grondwaterlagen zoals de Onder Carboon kalksteen in de provincie Antwerpen of de onontgonnen steenkoolreserves en de gesloten steenkoolmijnen in de Limburgse Kempen en in Henegouwen. Deze laatste bieden extra voordelen omdat berging van CO2 er gepaard kan gaan met milieuvriendelijke winning van energie zoals gestimuleerde methaanrecuperatie of aftapping van aardwarmte in de gesloten mijnen. Wegens de geringe diepte van de Belgische reservoirs was het nodig heel wat aandacht te besteden aan nog maar slecht gekende thermodynamische aspecten van CO2-injectie (fase-overgangen, oplossing en adsorptie). Duurzaamheid en veiligheid van geologische berging moeten gegarandeerd worden over periodes van duizenden jaren. 
Vergelijking met seizoensmatige opslag van aardgas in dezelfde reservoirs geeft aanwijzingen dat de voorwaarden hiertoe gunstig zijn. Verder onderzoek zal daarom gericht worden op de kwaliteit van de afsluitende laag, bestaande uit Krijtgesteenten. Daarnaast wordt het tijd om demonstratieprojecten uit te werken, die goedkope bronnen van geconcentreerd CO2 verbinden met snel vulbare reservoirs, gekenmerkt door hoge natuurlijke of geïnduceerde permeabiliteit.

Verwante activiteiten

• Nabestemming gesloten steenkoolmijnen: milieu-impact en nieuwe mogelijkheden
• AMM mijngas uit gesloten steenkoolmijnen
• CBM koollaag-methaangas winning
• CO2 aardwarmte in mijnen
• CAES perslucht energiesystemen
• ondergrondse opslag van koude/warmte, afvalstromen, aardgas
• exploratie van koolwaterstoffen