De Belgische Geologische Dienst (BGD) verzamelt sinds zijn oprichting in 1896 alle informatie over de Belgische ondergrond. De BGD beheert de Geologische Kaart van België op 1/40.000 die ongeveer een eeuw geleden werd uitgegeven. De meeste van deze kaarten (kaartbladen 1 tot 226) zijn tussen 1893 en 1905 uitgegeven door de Commission géologique, die bestaan heeft van 1890 tot 1919. 

België was het eerste land ter wereld dat volledig overdekt was door een gedetailleerde geologische kaart (Boulvain F., 1993 - Un historique de la Carte géologique de Belgique - Prof. Paper, n°262, 88 pages). 
Negen kaartbladen op schaal 1/25.000 zijn nadien uitgegeven door de Geologische Raad (1947-1977). Deze omvatten het Bekken van Bergen in Henegouwen (opgemaakt door Prof. Marlière) en een groot deel van het Massief van Stavelot (opgemaakt door Prof. Fourmarier, Asselberghs, Geukens). Enkel de kaarten 227 tot 236 van de Oostkantons zijn nooit gepubliceerd.

De BGD en de geologische kartering

Sinds 1989 zijn het Waals Gewest en het Vlaams Gewest bevoegd voor de geologische kartering van hun territorium en ze doen dit door het uitgeven van twee afzonderlijke reeksen geologische kaarten, aangepast aan de geologische structuren en de specifieke noden van het gewest. De Waalse kaarten worden uitgegeven op schaal 1:25 000, de Vlaamse op schaal 1:50 000. Mede hierdoor is de Vlaamse kaart volledig afgewerkt, terwijl de systematische geologische kartering van het Waals Gewest nog tot 2018 zal doorlopen. 
De basisgegevens voor de nieuwe geologische kartering zijn nochtans afkomstig van de BGD en geologen van de BGDhebben ook actief meegewerkt aan de nieuwe geologische kaart, als auteur, medewerker of lid van begeleidende stuurgroepen.

De beschikbaarheid van informaticatechnologie en de grote verbreiding van geografische informatiesystemen (GIS) hebben geleid tot nieuwe concepten voor de geologische kaart en de onderliggende databank. Nieuwe voorstellingswijzen en permanente bijwerking behoren tot de mogelijkheden.

De geologische kaart op schaal 1:40 000 : een digitaal product van de BGD

De BGD levert grote inspanningen om papieren data in digitale vorm om te zetten. De geologische kaarten op 1:40 000 werden gescand, van een geo-referentie voorzien, vectorieel gemaakt en samengebracht in één enkele geïnformatiseerde geologische kaart (figuur 2) in een GIS-systeem. De nauwkeurigheid van het vectorieel bestand blijft natuurlijk beperkt tot die van het uitgangsmateriaal, gedigitaliseerd vanaf schaal 1:40 000.

De oude geologische kaart was een chronostratigrafische kaart, en de legende en indeling zijn ongewijzigd overgenomen. Alle polygonen van de gevectoriseerde kaart beantwoorden aan geologische tijdperken of ‘assises’. Bijkomende notities op de oude geologische kaart verschaffen wel informatie over de lokale gesteenten en de gesteente-opbouw, waargenomen in boringen. Bij iedere geologische kaart hoort dus een specifieke legende die integraal overgenomen is in de digitale versie.

Vermits de digitalisatie uitgevoerd werd op schaal 1:40 000 is ieder gebruik van een grotere schaal af te raden. Daarenboven wordt de nauwkeurigheid beïnvloed door het verschillende projectiesysteem dat gebruikt werd bij de opmaak van de oorspronkelijke kaart.
Er werden ook geen correcties uitgevoerd op de overgang tussen aangrenzende kaartbladen, wanneer verschillende geologische horizonten gekarteerd werden.

Informatica

De geologische kaarten op 1:40 000 worden aangemaakt en verkocht op CD-ROM onder de vorm van rasterbeelden en vectorkaarten. Zowel het gehele oppervlak van België (met uitzondering van de Oostkantons, overeenkomend met kaartbladen 227-236) als blokken van 9 kaarten zijn in beide vormen beschikbaar.

Een nieuwe versie (1.2) is beschikbaar, waarop alle aansluitingsproblemen tussen kaarten en de overeenkomst tussen rastergrenzen en vectoren verbeterd zijn. Deze versie zal aan de bezitters van versie 1.1 geleverd worden.

De rasterbeelden zijn beschikbaar als ".tif" bestanden met 150 dpi resolutie in vaste kleuren. Ieder beeld is ongeveer 3,4 Mo groot.

De vectoriële bestanden zijn beschikbaar als ".tab" bestanden van Mapinfo © of ".shp" bestanden van ArcGIS ©.

Prijs van de pakketten

De vier pakketten van het product GIS-GEOLOGISCHE KAARTEN VAN BELGIË: