De medewerkers van de operationele directie (OD) ‘Taxonomie en Fylogenie’ onderzoeken de biodiversiteit bij dieren en de evolutie ervan. Ze houden zich vooral bezig met soortvorming, adaptatie, biotische interacties en zogenoemde ‘integratieve’ taxonomie. Bijzondere aandacht gaat onder meer naar het identificeren van nieuwe taxa (onder andere via DNA-barcoding), de impact van invasieve soorten, de betekenis van chemische communicatie bij insecten, de gevolgen van habitatverstoring, de reconstructie van fylogenetische verwantschappen, en ook naar de discussie evolutie vs. creationisme.
Onze operationele directie (OD) heeft een ruime expertise in de taxonomie van zoogdieren, reptielen, vissen, stekelhuidigen (Echinodermata), schaaldieren (Crustacea), spinnen (Arachnida), verschillende insectengroepen, weekdieren (Mollusca), ringwormen (partim: Oligochaeta), rondwormen (Nematoda), en sponzen (Porifera). De ruime collecties van ons Instituut, met veel typespecimens en referentieverzamelingen, zijn een belangrijk hulpmiddel bij ons onderzoek.
Onze wetenschappers doen veldwerk in onder meer België, Antarctica, het Congobekken, de Galápagos-eilanden, Zuidoost-Azië en Macaronesië. In onze labs is het onderzoek multidisciplinair: anatomie, microscopie, bio-informatica en DNA-analyse (in ons Laboratorium voor Moleculaire Systematiek). De operationele directie speelt ook altijd in op de nieuwste ontwikkelingen, zoals ‘Next Generation DNA Sequencing’ (NGS), computertomografie en modellering van soortenverspreiding.
Hoewel het onderzoek van de OD meestal een fundamenteel karakter heeft, levert het ook toepassingen op, zoals de aanleg van (publieke) gegevensbanken over biodiversiteit, het ontwikkelen en toepassen van identificatiemethoden, en het verrijken van de referentiecollecties.
De OD hecht ook veel belang aan dienstverlening en publiekswerking, zoals het verzorgen van gespecialiseerde rondleidingen (Bezoeken achter de schermen), voordrachten en seminaries, beleidsadvies, het beantwoorden van vragen van publiek en media, het identificeren van specimens, de begeleiding van studenten, het ondersteunen van ‘citizen science’-initiatieven en het publiceren van populairwetenschappelijke artikelen.
