Er zijn honderdduizenden, waarschijnlijk zelfs miljoenen, meren op de aarde, maar slechts enkele tientallen onder hen kunnen de status van “oud meer (ancient lake)” claimen doordat ze al een miljoen jaar of langer bestaan. Dit komt omdat meren als het ware zelfmoord neigingen hebben! Wanneer een meer ontstaat (lees: wanneer een gat in de grond zich met water vult) begint het reeds te sterven: door invloeiend water van beekjes en stroompjes of door de wind vult het meer zich op met sediment. Dit sediment zal zich op de bodem van het meer opstapelen, zodat het meer langzaam aan ondieper wordt.  Geleidelijk aan verandert het meer in een moeras, om daarna volledig te verdwijnen. Een meer kan dus enkel ‘oud’ worden als het zelf sneller dieper wordt dan dat het sediment het kan opvullen. Dit is het geval in meren die in zogenaamde slenkvalleien gelegen zijn, zoals de grootmoeder van alle meren, het  Baikal meer in Siberië (ongeveer 30 miljoen jaar oud) of het Tanganyika meer (ongeveer 12 miljoen jaar oud) en het Malawi meer (ongeveer 5-8 miljoen jaar) in de Oost Afrikaanse slenk. Slenkvalleien (in het Engels “Rift Valleys”) liggen in tektonisch actieve gebieden en worden door die geologische activiteiten steeds breder en vooral dieper. Ook deze meren accumuleren sediment, maar ze worden sneller dieper dan ze door aanvoer van sediment kunnen opvullen. Het Tanganyika meer is op haar diepste punt bijna anderhalve kilometer diep, maar daaronder ligt 5 tot 7 km sediment!