Beroemde puppy’s uit ijstijd blijken wolvenwelpen, geen honden

18/06/2025
De “Tumat-puppy's”, twee welpjes ontdekt in de Siberische permafrost in 2011 en 2015 (c) Sergey Fedorov, Mammoetmuseum van de Noordoostelijke Federale Universiteit.

Twee uitzonderlijk goed bewaarde 'puppy's' uit de ijstijd, gevonden in Siberië, zijn wolvenwelpen en geen vroege honden, zoals eerder gedacht. Dat blijkt uit een internationale studie waaraan ook wetenschappers van het Instituut voor Natuurwetenschappen bijdroegen. De zogenoemde “Tumat-puppies” werden in 2011 en 2015 gevonden in de Siberische permafrost, met hun huid en zwarte vacht nog intact. Ze leefden meer dan 14.000 jaar geleden. 

Siska Van Parys

De puppies lagen begraven in bevroren grond, in de buurt van beenderen van wolharige mammoeten. Sommige mammoetbeenderen toonden sporen van verbranding en bewerking door mensen. Dat deed onderzoekers vermoeden dat de plek ooit diende als slachtplaats, en dat de puppies mogelijk in contact stonden met mensen, als vroege honden of tamme wolven. 

Een nieuwe studie, geleid door de Universiteit van York, toont echter aan dat de manier waarop de dieren leefden, wat ze aten en hun omgeving erop wijzen dat het om wolvenwelpen gaat, niet om gedomesticeerde honden. 

Twee wolvenzussen

Genetische analyse wees uit dat de ‘Tumat-puppies’ zussen waren. 'Het zusterpaar werd bedolven in een ingestort wolvenhol en bleef met huid en haar bewaard’, zegt Mietje Germonpré, archeozoöloge gespecialiseerd in wolvendomesticatie aan het Instituut voor Natuurwetenschappen en co-auteur van de studie. 'Hun genetische kenmerken, en de grootte van hun tanden tonen aan dat deze puppy’s wolven zijn en geen honden.' 

Anne Kathrine Runge, die de dieren bestudeerde tijdens haar doctoraat aan het departement archeologie van de Universiteit van York, vertelt: 'Het was ongelooflijk om twee zusjes uit deze periode zo goed bewaard terug te vinden, en nog opmerkelijker dat we hun verhaal konden reconstrueren tot aan hun laatste maaltijd.' 

 

De autopsie van een van de welpjes (c) Sergey Fedorov, Mammoetmuseum van de Noordoostelijke Federale Universiteit

Gevarieerd dieet 

‘Uit de aanwezigheid van al hun melktanden en de tandkiemen van de eerste kies konden we afleiden dat ze ongeveer twee maanden oud waren toen ze stierven’, legt Germonpré uit. ‘Ze dronken nog melk van hun moeder, maar hadden ook al vast voedsel gegeten – waaronder een stukje huid van een wolharig neushoornkalf. Eén van hen had een kwikstaartje opgegeten.’ 

“Door hun maaginhoud te onderzoeken konden we hun laatste maaltijd reconstrueren. In hun maag werden ook resten van planten zoals struisriet, poolbeemdgras en blaadjes van wilg en zilverkruid aangetroffen. Daaruit konden we afleiden dat ze aan een rivier of een meer leefden, in een droog en relatief mild klimaat.’ 

Zwarte vacht 

Het idee dat deze pups vroege honden waren, kwam deels door hun zwarte vacht – ooit beschouwd als een specifieke mutatie bij honden. Maar deze vondst toont aan dat ook uitgestorven wolvenpopulaties deze kleur konden hebben. 

‘Hoewel het sommigen zal teleurstellen dat het geen honden zijn, brengen deze dieren ons dichter bij het begrijpen van hun leefomgeving en gedrag tijdens de laatste ijstijd’, zegt Runge. ‘En de zwarte vacht is misschien een dwaalspoor in het verhaal van hondendomesticatie.’ 

Links: Hoogwaardige 3D-reconstructies van de schedels van de welpjes (c) Jonathan Brecko, Instituut voor Natuurwetenschappen. Rechts: Close-up van de kop en poten van een van de welpjes (c) Sergey Fedorov, Mammoetmuseum van de Noordoostelijke Federale Universiteit

Schedels in 3D 

Jonathan Brecko, onderzoeker aan het Instituut voor Natuurwetenschappen, maakte 3D-reconstructies in hoge resolutie van de schedels van de welpjes. Door ze te vergelijken met die van moderne wolven en honden, kregen de onderzoekers de bevestiging dat de welpen tot een uitgestorven wolvenlijn behoren, en geen voorouders zijn van de gedomesticeerde hond. 

De studie door onderzoekers uit België, Rusland, Canada, Denemarken, Duitsland en Zweden werd gepubliceerd in het vakblad Quaternary Research. Ze biedt een unieke blik op de ecosystemen van de laatste ijsstijd en het leven van prehistorische wolven.  

Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van de Universiteit van York